Çelik halat, birbirleriyle sürekli olarak etkileşim halinde olan hareketli parçaların birleştirildiği bir halat türüdür. Çelik halatlar endüstriyel makinelerin ağır yükleri kaldırabilmesi amacıyla imal edilen ve farklı örme yöntemleriyle sağlam hale getirilen çelikten üretilen halatlardır.
Çelik Halatların Özellikleri
Çelik halatlar üç parçadan meydana gelir. Bu parçalar; teller, öz ve damarlardır. Ana elemanı çelik tel olan çelik halat öncesinde tespit edilen fiziksel özelliklere sahip tellerin işlenmesi ve şekillendirilmesiyle elde edilir. Çelik tel halat farklı kalınlıkta olabilmektedir. Kullanım alanına bağlı olarak çeşitli örme teknikleri söz konusudur.
Çelik halatlar petrol sondaj kuyuları, madenler, köprü ve viyadükler, inşaatlar gibi çeşitli alanlarda kullanılır. Çelik halatlar yüksek ağırlıklara dayanabilecek kapasitededir. Dayanım oranını artırmak için çelik halat örme teknikleri mevcuttur.
Çelik Halat Yapısı Nasıl Olmalıdır?
Çelik halatlar genellikle sahip oldukları yapıları doğrultusunda isimlendirilir. Aynı zamanda özel halatların kendi içlerinde çeşitli isimleri de olabilir. Bu isimler 6×19 Seale, 6×36 Warrington Seale, X 53, HD 8 K ve benzeri şeklinde sıralanabilir. Ayrıca aldıkları bu Standard, Filler, Seale, Warrington Seale ve benzeri isimler halat içerisindeki tellerin inceliklerinin, kalınlıklarının yanı sıra dizilişlerini de ifade eder.
Çelik Halat Yüzey Kaplama
Çelik halatlar genellikle herhangi bir kaplama yapılmamış olan siyah tellerden üretilen ürünlerdir. Ayrıca, eğer pas, nem ve buhar gibi nedenlerden kaynaklı olarak korunması gerekirse galvaniz ile kaplanmaları gerekir. Bu nedenden kaynaklı olarak bazı halat tipleri izole bir yapıda üretilir. Çünkü, her çelik halat kullanılacağı yere göre üretilmesi gereken bir yapıya sahiptir.
Çelik Halat Anma Dayanımı
Çelik halat anma dayanımı genel anlamda çelik halatın üretim sürecinde tercih edilen tellerin mm2’sinin direnebildiği yük miktarını açıklar. Bu nedenle de önemli bir değerdir. Çünkü, aslında çelik halatın dayanıklılık düzeyi üzerinde belirli bir oranda etkisi vardır. Bundan kaynaklı olarak da çelik halat üretim süreçlerinde bu değerin göz önünde bulundurulması ve ölçümlere dikkat edilmesi çok önemlidir.
Çelik Halat Sarım Yönü
Çelik halat üretim sürecinde tellerin ve damarların şekillendirilmesi prosesi kapsamında verilen şekle göre seçilen yatma yönleri temel anlamda halatın sarım yönünü belirler.
Çelik halatlarda damar sarım yönüyle tel sarım yönü birbirlerine ters olursa bu sarım şekline çapraz sarım adı verilir. Eğer birbirileri ile aynı olursa da buna düz sarım yönü adı verilir. Halatların sarım yönünü belirleyen ana etken damarın sarım yönüdür.